Πληροφοριακή παιδεία ή Πληροφοριακός γραμματισμός είναι ένας όρος της Επιστήμης της Πληροφόρησης που αναφέρεται σε όλες εκείνες τις δράσεις μέσω των οποίων τα άτομα εκπαιδεύονται να διαχειρίζονται τις πληροφορίες και να τις αξιοποιούν για τις ανάγκες τους.
Η έκρηξη των πληροφοριών και η διάχυση της ψηφιακής τεχνολογίας διαμόρφωσαν ένα σύνθετο όσο και γοητευτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ο φοιτητής καλείται να οργανώσει το προσωπικό του ταξίδι της έρευνας και της γνώσης. Οι πληροφορίες είναι όλες εκεί έξω αρκεί να ξέρει κάποιος να τις ανιχνεύσει, να τις αναγνώσει, να τις εκτιμήσει, να τις κάνει κτήμα του και να τις επιστρέψει πάλι πίσω στην κοινωνία. Η αέναη διαδικασία απόκτησης γνώσεων και δεξιοτήτων, που απαιτείται ολοένα και περισσότερο, στον πυρήνα της έχει την πληροφοριακή παιδεία. Οι δράσεις αυτές παραδοσιακά και συστηματικά πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα τελευταία χρόνια δε έχουν ενισχυθεί λόγω της ραγδαίας ανάτυξης της ψηφιακής τεχνολογίας.
“Οι πληροφοριακά εγγράμματοι άνθρωποι είναι εκείνοι που έχουν μάθει πώς να μαθαίνουν”. American Library Association Presidential Committee on Information Literacy (January 10, 1989, Washington, D.C.). Τελικός στόχος της μάθησης εκτός των άλλων είναι η διαρκής προσπάθεια ελέγχου των εργαλείων, των μεθόδων και των πληροφοριών μέσα πάντα από μια συγκεκριμένη θεώρηση των πραγμάτων. Δεν αρκεί επομένως το πώς αλλά και το γιατί.
Ο πληροφοριακά εγγράμματος άνθρωπος αντιλαμβάνεται το πληροφοριακό περιβάλλον γύρω του κατανοώντας τις τεχνικές, κοινωνικές, ηθικές, νομικές και πολιτικές παραμέτρους που το διέπουν. Διατυπώνει με προσοχή ερωτήματα, ανακαλύπτει τις κατάλληλες για το ερώτημά του πληροφορίες, απορρίπτει όσες δεν του χρειάζονται, συλλέγει και καταγράφει με τον ενδεδειγμένο τρόπο το υλικό του, ενσωματώνει και προσαρμόζει τις πληροφορίες στα ζητούμενά του, εμπλουτίζει περαιτέρω τις πληροφορίες με σεβασμό στις πηγές του, παράγει νέα γνώση και νέες πληροφορίες σχετικά με το θέμα του, παρουσιάζει και επικοινωνεί τη δουλειά του με ενδεδειγμένο και σύγχρονο τρόπο.
Πληροφοριακό Σύστημα (ΠΣ) Πληροφοριακής Παιδείας ILSEAB
Είναι δικτυακή υπηρεσία πληροφοριακής υποστήριξης, εκπαίδευσης και πληροφόρησης των τελικών χρηστών των υπηρεσιών και των βιβλιοθηκονόμων των ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο ΠΣ για την υποστήριξη της Πληροφοριακής Παιδείας στην Ελλάδα το οποίο λειτουργεί ως ενιαίο κεντρικό σημείο πρόσβασης (διαδικτυακή πύλη) σε υπηρεσίες υποστήριξης Τελικών Χρηστών και Βιβλιοθηκονόμων των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών της χώρας.
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Κανάκη, Χριστίνα. Πληροφοριακή Παιδεία. Η σχέση των φοιτητών με την πληροφορία. Αθήνα: Κλειδάριθμος, 2015.
LaGuardia, Cheryl. Library Instruction in the Digital Age. Journal of Library Administration, 51(2011):301-308
Woody, Forest. Understanding Information Literacy : A Primer. Paris: UNESCO, 2007