Δεκαδική Ταξινόμηση Dewey (DDC) (Κλασική Φιλολογία)

Κατηγορίες Κλασική Φιλολογία Οδηγοί- Εγχειρίδια

Η Δεκαδική Ταξινόμηση Dewey κατατάσσει την ανθρώπινη γνώση σε δέκα κύριες τάξεις, οι οποίες χωρίζονται με την σειρά τους σε δέκα διαιρέσεις, αυτές σε άλλα δέκα τμήματα και ούτω καθεξής

 

 

Κύριες τάξεις

000 Γενικά έργα
100 Φιλοσοφία και Ψυχολογία
200 Θρησκεία
300 Κοινωνικές Επιστήμες
400 Γλώσσα
500 Φυσικές Επιστήμες και Μαθηματικά
600 Τεχνολογία (Εφαρμοσμένες Επιστήμες)
700 Καλές τέχνες
800 Λογοτεχνία και Ρητορική
870 (Λατινική λογοτεχνία)
880 (Ελληνική λογοτεχνία)
889 (Νεοελληνική Λογοτεχνία)
889.1 (Μεσαιωνική Ελληνική Λογοτεχνία)
900 Γεωγραφία και Ιστορία

  • Η DDC είναι δεκαδική ταξινόμηση. Αυτό σημαίνει ότι μετά το τρίτο ψηφίο τοποθετείται τελεία και συνεχίζει η δεκαδική υποδιαίρεση μέχρι το βαθμό της επιθυμητής εξειδίκευσης. Έτσι, ο ταξινομικός αριθμός 881.0901 δεν διαβάζεται ως ακέραιος, δηλαδή οκτώ εκατομμύρια οκτακόσιες δέκα χιλιάδες εννιακόσια ένα, αλλά ως οκτώ, οκτώ, ένα, μηδέν, εννιά, μηδέν, ένα. Γιαυτό ο αριθμός 881.0901 προηγείται στο ράφι του αριθμού 881.1.

  • Κατά την DDC η αρχαία ελληνική γραμματεία δεν αποτελεί μία ενότητα, δηλαδή μία ξεχωριστή κατηγορία, ενώ ξεχωριστές κατηγορίες αποτελούν η ιστορία, η φιλοσοφία, η λογοτεχνία κτλ.. Αυτό έχει ως συνέπεια στις κατηγορίες Αρχαία Ελληνική και Λατινική Λογοτεχνία να ταξινομείται μόνο ό,τι θεωρείται αυστηρά λογοτεχνικό κείμενο ή μελέτες σχετικές με λογοτεχνικά κείμενα. Οι αρχαίοι φιλόσοφοι, ιστορικοί, ιατροί, γραμματικοί κτλ., κανονικά ταξινομούνται στην αντίστοιχη κατηγορία.

  • Στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ για την ελληνική γραμματεία και ιστορία αποφασίσθηκε να γίνεται παρέκκλιση της DDC και να χρησιμοποιείται μία ελληνική τροποποίησή της από τον Κ. Ντελόπουλο1, η οποία επιχειρεί να προσαρμόσει το σύστημα στις ιδιαίτερες ανάγκες των ελληνικών βιβλιοθηκών, χωρίζοντας την ελληνική γραμματεία σε δέκα επιμέρους κατηγορίες οι οποίες με την σειρά τους υποδιαιρούνται σε άλλες δέκα κατηγορίες. Όλοι οι Έλληνες συγγραφείς, εκτός από τους φιλοσόφους, εντάσσονται στις κατηγορίες αυτές και μάλιστα ο καθένας μόνο σε μία κατηγορία.

Aρχαία ελληνική γραμματεία, κατά Ντελόπουλο:

880 Αρχαία ελληνική λογοτεχνία-γραμματεία [και ελληνική λογοτεχνία γενικώς και κλασική λογοτεχνία (Αρχαία ελληνική και λατινική)]
881 Αρχαία ελληνική ποίηση
882 Αρχαία ελληνική δραματική ποίηση
883 Αρχαία ελληνική πεζογραφία
884 Αρχαία ελληνική ιστοριογραφία
885 Αρχαία ελληνική ρητορική
886 Αρχαία ελληνική επιστολογραφία
887 Αρχαία ελληνική επιστήμη
888 Μεσαιωνική λογοτεχνία
889 Νεοελληνική λογοτεχνία

Λατινική γραμματεία

870 Ιταλικές λογοτεχνίες/Λατινική λογοτεχνία
871 Λατινική ποίηση
872 Λατινική δραματική ποίηση
873 Λατινική επική ποίηση και μυθιστόρημα
874 Λατινική λυρική ποίηση
875 Λατινική ρητορική
876 Λατινική επιστολογραφία
877 Λατινική σάτιρα
878 Διάφορα λατινικά κείμενα
879 Λογοτεχνίες άλλων ιταλιώτικων γλωσσών

 

  • Στη λατινική γραμματεία, όπου χρησιμοποιείται κανονικά η DDC, οι συγγραφείς ιστορίας, φιλοσοφίας, ιατρικής κτλ. ταξινομούνται στη κατηγορία που ανήκει το έργο τους, δηλαδή την ιστορία, φιλοσοφία, ιατρική κτλ

  • Όταν ένας συγγραφέας, όπως ο Κικέρων, έχει γράψει περισσότερα του ενός είδη π.χ. φιλοσοφικά έργα, ρητορικούς λόγους και επιστολές, το κάθε έργο του ταξινομείται στην κατηγορία που ανήκει, κάτι που έχει ως συνέπεια την πολυδιάσπαση των έργων του στα ράφια. Οι μελέτες που αφορούν είτε στο σύνολο του έργου του ή δυο ή περισσότερα έργα του ταξινομούνται σε ευρύτερη κατηγορία ή στην κατηγορία που προηγείται στους πίνακες της DDC. Αυτό ισχύει κυρίως για τους Λατίνους συγγραφείς, στους Έλληνες συγγραφείς αποφεύγεται σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της τροποποίησης Ντελόπουλου.

  • Όταν ένα βιβλίο πραγματεύεται δύο ή περισσότερα θέματα, ταξινομείται στο θέμα στο οποίο δίδεται περισσότερο βάρος. Αν πραγματεύεται τα θέματα με ισοβαρή τρόπο, ταξινομείται σε κάποια γενικότερη κατηγορία ή στην κατηγορία που προηγείται στους πίνακες της DDC. Εξαιρούνται τα βιβλία για την κλασική ( λατινική και αρχαία ελληνική) λογοτεχνία, τα οποία στην περίπτωση αυτή ταξινομούνται στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία (880 και στις υποδιαιρέσεις του).

  • «Ένα έργο ταξινομείται κατά προτίμηση στον επιστημονικό κλάδο για τον οποίον προορίζεται και όχι σε εκείνον από τον οποίο προέρχεται»2. Κατά συνέπεια, βιβλία που χρησιμοποιούν το έργο ενός συγγραφέα απλώς ως πηγή, δεν ταξινομούνται στο συγγραφέα αλλά στην αντίστοιχη θεματική (υπό)κατηγορία. Για παράδειγμα, το βιβλίο «Ομηρική Ιθάκη» δεν ταξινομείται στο 881.1 (Επική Ποίηση), αλλά στο 913.86 (Γεωγραφία αρχαίου κόσμου – Ελλάδα).

  • Βιβλία που αναφέρονται σε θεατρικές παραστάσεις, σκηνική παρουσίαση, κοστούμια, μάσκες κτλ. δεν ταξινομούνται στη Δραματική Ποίηση αλλά στις Καλές Τέχνες (αρχιτεκτονική, σκηνογραφία, ενδυματολογία κτλ.). Για παράδειγμα, το βιβλίο “Costume in aristophanic poetry” δεν ταξινομείται στο 882.21 (Αρχαία Ελληνική Κωμωδία), αλλά στο 792.0260938 (Θεατρικά Κοστούμια – Αρχαία Ελλάδα).

  • Όταν ένα βιβλίο εξετάζει το πώς χρησιμοποιεί τη γλώσσα ένας συγκεκριμένος συγγραφέας, ταξινομείται στο συγγραφέα. Αν όμως χρησιμοποιεί το αρχαίο κείμενο ως πηγή για να αντλήσει πληροφορίες για την γλώσσα της εποχής ταξινομείται στην αντίστοιχη υποκατηγορία της Γλωσσολογίας.

  • Βιβλία που εξετάζουν την ελληνική μυθολογία γενικά ή ειδικά τους ήρωες, τα τέρατα κτλ. ταξινομούνται στη Λαογραφία (398). Βιβλία που αναφέρονται στους θεούς ταξινομούνται στη Θρησκεία (292).

  • Βιβλία που εξετάζουν γενικώς την αρχαία ελληνική κοινωνία ταξινομούνται στην Ιστορία. Βιβλία που εξετάζουν κάποιο συγκεκριμένο θέμα στην αρχαία ελληνική κοινωνία, όπως γυναίκες, δούλοι, στρατιωτική εκπαίδευση κτλ. ταξινομούνται στην αντίστοιχη υποκατηγορία των κοινωνικών επιστημών.

  • Τα έργα των αρχαίων Ελλήνων και Λατίνων φιλόσοφων και οι μελέτες σχετικά με τα έργα αυτά ταξινομούνται σύμφωνα με τη σχολή (προσωκρατικοί, επικούρειοι κτλ.) στην οποία ανήκουν, από 182-188 οι Έλληνες και οι Λατίνοι κυρίως στο 187-188. Όταν ένα έργο αναφέρεται σε κάποιον άλλον αρχαίο φιλόσοφο, ταξινομείται στον εξεταζόμενο φιλόσοφο και όχι σε αυτόν που το έχει γράψει (π.χ. το «Περί του πυθαγορικού βίου» του Ιάμβλιχου θα ταξινομηθεί στον Πυθαγόρα και όχι στον Ιάμβλιχο).

  • Οι βιβλιογραφίες για ένα συγγραφέα ταξινομούνται σε υποδιαιρέσεις του 016 (Βιβλιογραφίες και κατάλογοι για συγκεκριμένα θέματα ή σε συγκεκριμένους επιστημονικούς κλάδους) και όχι στο συγγραφέα.

  • Οι διασκευές λογοτεχνικών έργων ταξινομούνται στη λογοτεχνία του διασκευαστή. Για παράδειγμα, The House of Atreus: adapted from the Oresteia από τον John Lewin ταξινομείται στο 812.54 (Αμερικανικό Δράμα).
  • Ένα βιβλίο που έχει ως θέμα τις επιρροές ενός συγγραφέα σε άλλον, ταξινομείται σε αυτόν που δέχθηκε την επιρροή και όχι σε αυτόν που την άσκησε. Για παράδειγμα, ένα βιβλίο με θέμα την επιρροή του Αισχύλου στο νεοελληνικό θέατρο ταξινομείται στο Νεοελληνικό Θέατρο και όχι στον Αισχύλο.

 

1 Κ. Ντελόπουλος. Dewey Δεκαδική Ταξινόμηση: Ελληνική Λογοτεχνία. Αθήνα: Ένωση Ελλήνων Βιβλιοθηκαρίων 1990.

2 Melvil Dewey. Συνοπτική δεκαδική ταξινόμηση Dewey και ευρετήριο σχετικών όρων. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης 2001, σ. xxv.